Studia nad kulturą. Teoria postkolonialna.

Studia nad kulturą.

Teoria postkolonialna.

Studia nad kulturą są międzydyscyplinarnym nurtem badań naukowych. Nie przestrzega kultury jako domeny należącej do elit i rozpatruje jej wzajemne relacje ze społeczeństwem. Studia nad kulturą wywiodły swoje metody i zagadnienia badawcze z antropologii kultury, historii, ekonomii, socjologii i historii sztuki (czyli gałąź studuiów nad kulturą nazywaną studiami nad sztukami wizualnymi).

Studia nad kulturą powstały w Europie i Stanach Zjednoczonych po II wojnie światowej. W wielu kwestach znalazły się pod wpływem marksistowskiej analizy kultury. Studia nad kulturą w szczególności skupiają się na zagadnieniu ideologii i władzy.

Zajmują się kwestią zależności (czyli sposobem w jaki uzależnieni jednostki jest formowane przez działające w środowisku siły społeczne i kulturowe a także sposobem, w jaki jednostka doświadcza życia w kulturze i społeczeństwie).

W szczególności badacze tego nurtu zainteresowani są „zwykłymi” ludzmi a także grupami zmarginalizowanymi ( z powodu rasy, płci, orientacji seksualnej).

Np. Stuart Hall dowodzi że ludzie są jednocześnie twórcami i konsumentami kultury.

Ważną rolę w rozwoju studiów nad kulturą odegrała teoria postkolonialna.

Kolonializm był potężną ogólnoświatową siłą kulturową o różnych formach manifestacji. Termin postkolonializm odnosi się do kształtowania nowych tożsamości, praktyk politycznych i kulturowych w byłych koloniach.

Definicja pojęcia kultury: według Raymonda Williamsa kultura jest naturalnym „sposobem życia”, procesem społecznym, komunikacją, interakcjami następującymi między ludźmi. Kultura jest tożsamością grupy.

Rasa i teoria postkolonialna

Istnieją dwa rodzaje tożsamości:

1. Tożsamość bycia (zapewnia poczucie jedności i wspólnoty).
2. Tożsamość stawania się (czyli proces identyfikowania się).

Tożsamość jest ważna, gdyż jest procesem „twórczego odnajdywania się”.

Według Halla tożsamości związane z rasą czy gender są zmiennymi punktami usytuowanymi na styku dyskursu historycznego i kulturowego.

Termin „ postkolonialny” oznacza: każdą kulturę dotkniętą procesem ideologii imperialistycznej od momentu kolonizacji do dnia dzisiejszego.

Należy pamiętać, że nie istnieje jeden rodzaj kolonialnego doświadczenia. Istnieją na przykład społeczności osadników w krajach z których emigrowali Europejczycy.

W pracy Edwarda Saida „Orientalizm” mamy nowe możliwości wykorzystania teorii postkolonialnej. Autor użył teorii dotyczącej dyskursu i władzy aby dowieść że świat zachodni używając terminu orientalizm, który przedstawia wschód jako egzotyczny, tajemniczy i odległy wykorzystywał ten termin do rozciągnięcia kontroli nad tymi obszarami. Według Saida „orient” istniał jedynie jako wytwór Zachodu.

Subaltern Studies Group

Jest dyscypliną uprawianą przez niezależną grupę naukowców zajmujących się kolonialną i postkolonialną historią.

Termin "subaltern" oznacza podległy.

Historia sztuki, studia nad kulturą i studia nad kulturą wizualną odróżnia:

1. Pierwsza teoria:
   Studia nad kulturą wizualną umożliwiają szerszy zakres badań nad obiektami, niż zwyczajowo czyni to historia sztuki. Czyli hist. sztuki skupia się nie na „wysokiej” sztuce ale na budownictwie ( np. plakaty reklamowe).
   Czyli stwierdzeniem jest, że studia nad kulturą wizualną skupiają się nie na przedmiotach ale na podmiotach.
2. Druga teoria:
   Przestrzeganie przez hist. sztuki studia nad kulturą wizualną jako wyzwalające.
   Czasami historycy sztuki używają terminu „kultura widzenia” omawiając teorie i techniki widzenia w różnych kulturach i epokach.

Współczesna historia sztuki bada obiekty a także praktyki odnoszące się do sztuk wizualnych.

Reasumując wszystkie poglądy, kanon przyczynia się do tworzenia i reprodukowania różnic dotyczących klasy społecznej, seksualności i rasy.  

Pozdrawiam

Katarzyna Ochońska